Ijans ak Kalite Lè Anndan Kay

(Emergencies and indoor air quality)

(Enfòmasyon asosye an Anglè) 

Preparasyon ak repons pou ijans ki lye ak tan ak ijans ke lòm kreye patikilyèman enpòtan lè sa konsène anviwònman anndan yo, paske lòm pase pifò tan yo anndan, epi yo repoze sou espas anndan yo pou abri. Edike tèt ou sou fason pou prepare ak pou reponn a yon ijans ki lye ak tan ak ijans ke lòm kreye ki afekte anviwònman anndan yo ka ede pwoteje oumenm ak fanmi w pandan w ap prezève kalite lè anndan an.

Nan paj sa a:

Nan lòt paj yo:

(Tanpri sonje: anpil nan lyen yo nan paj sa a genyen kontni an Anglè)

Ijans, IAQ ak Sante


Lakay nou ak batiman nou, kote nou plase pifò nan tan nou, bay pwoteksyon kont kondisyon deyò a. Plizyè faktè, ki genyen ladan konsepsyon, konstriksyon, fonksyònman, ak mentnans batiman yo, menm jan ak aktivite moun fè anndan an, ka fè enpak sou lè nou respire anndan epi apresa ka fè enpak sou sante nou. Ijans yo ka afekte kondisyon sa yo pandan y ap agrave aktyèl pwoblèm kalite lè anndan an epi mennen nouvo pwoblèm. Anplis, sèten ijans, tankou evènman chalè ekstrèm, ouragan ak inondasyon, dife nan forè, ak tanpèt pousyè ta dwe ogmante nan frekans ak nan gravite akoz chanjman klimatik la.

Kèk moun kapab plis sansib ak chanjman nan kalite lè anndan an ak lòt enpak ki lye ak ijans lan, ki genyen ladan:

  • Timoun,
  • Fanm ansent,
  • Moun aje, ak
  • Moun ki genyen kondisyon medikal ki te la deja

Yo kapab fè fas ak efè sante apati polyan lè anndan an yon ti tan aprè yo fin ekspoze ak yo, oswa petèt, kèk lane aprè. Nou ka redwi, enpak sou moun ki nan batiman an epi epsesyalman moun ki plis vilnerab yo pandan n ap mentni yon anviwònman anndan ki san danje anvan, pandan, ak aprè ijans yo. Aprann plis sou:

Nan ki Fason Ijans Afekte Anviwònman Anndan an?

Dife nan Forè, Eripsyon Vòlkanik, ak Tanpèt Pousyè

Lafimen ak/oswa lòt patikil polisyon ki pwodwi deyò pandan evènman tankou dife nan forè, eripsyon vòlklanik, ak tanpèt pousyè yo ka enfiltre nan anviwònman anndan yo epi ka kontribye nan nivo patikil anndan an (PM). Dife nan Forè, ki te ogmante nan gwosè ak nan frekans nan dènye lane yo, ekspoze popilasyon yo ak lafimen ak dechè pwodwi konbisyon tankou sann. Anplis, lè dife nan forè yo travèse kominote yo, pwodwi chimik yo ka relache nan lè a apati estrikti k ap boule, mèb, ak tout lòt materyèl ki sou wout dife a.

Vòlkan ka fè eripsyon san avètisman epi kapab lage sann ak gaz ki nwizib ki ka rann li difisil pou respire. Van sifas ki fò ak selil loraj yo ka mennen tanpèt pousyè, sa ki ka rive nenpòt kote Ozetazini, men ki plis rive nan Sidwès.

Mezi Ou Ka Itilize

  • Verifye sit entènèt ajans pou kalite lè nan eta ou an oswa nan lokalite ou an oswa AirNow.gov pou jwenn previzyon sou kalite lè ak aktyèl kondisyon kalite lè yo. Pandan yon dife nan forè, gade konsèy sa yo pou Itilize Air Now Pandan Dife nan Forè yo.
  • Kite fenèt ak pòt yo fèmen pandan gwo evènman polisyon sa yo ki deyò a. Si ou pa ka rete fre lakay ou, chèche abri lòt kote.
  • Panse pou itilize yon netwayan lè ki pòtab nan chanm nan (yo) kote ou pase plis tan an.
  • Panse pou itilize yon filtè ki wotman efikas nan sistèm chofaj ou an, vantilasyon ak nan sistèm (HVAC) èkondisyone ou an. Itilize yon filtè ki evalye kòm Valè Minimal Rapò Efikasite (Minimum Efficiency Reporting Value, MERV) 13 oswa plis, oswa yon filtè ki osi efikas nan nivo ke sistèm ou an ka sipòte l.
  • Ajiste sistèm HVAC ou an oswa èkondisyone ou an pou anpeche lafimen ak lòt patikil piti yo antre pandan evènman sa yo pandan w ap chanje reglaj yo pou fè lè a resikile.
  • Panse pou achte mask respiratè N95 pou pwoteje poumon ou yo kont lafimen ak lòt patikil tou piti pandan evènman sa yo.
  • Fè lè antre lakay ou pandan w ap louvri fenèt oswa pandan w ap louvri rantre lè fre nan sistèm HVAC ou an lè kalite lè a amelyore, menm tanporèman.

Aprann plis konsènan etap sa yo ak lòt etap ou ka itilize anvan, pandan, ak aprè yon evènman dife nan forè pou pwoteje fanmi w, pandan w ap vizite Dife nan Forè ak Kalite Lè Anndan (IAQ).

Aprann Plis Konsènan Dife nan Forè, Eripsyon Vòlkanik, ak Tanpèt Pousyè

Pàn Kouran

Pàn kouran ki dire plis pase kèk èdtan ka genyen enpak negatif ou anviwònman anndan yo. Monoksid kabòn (CO) ki soti nan itilizasyon ki pa kòrèk de dèlko pòtab yo se youn nan pi gwo menas aprè yon pàn kouran. Nan nivo ki elve yo, CO ka byen vit lakoz gwo danje epi menm lanmò. Anplis, mank kontwòl klima ak vantilasyon ki redwi ak filtrasyon lè anndan ka kontribye tou nan pèt kontwòl tèmik, nan ogmantasyon nivo polyan anndan yo, ak kondisyon lè anndan ki pa favorab ak enpak sou sante.

Image of drawings of house on where to place the generator safely

Klike sou imaj la pou gade yon vèsyon nan dimansyon reyèl li, yon vèsyon ki ka enprime

Mezi Ou Ka Itilize

  • Pa itilize dèlko pòtab (ki fonksyone avèk gaz) anndan an. Bay kouran pou limyè, pou fè manje ak pou chofaj yon fason ki san danje. Itilize dèlko pòtab yo deyò epi omwen 20 pye lwen batiman yo. Asire ke aparèy konbisyon yo genyen vantilasyon ki apwopriye.
  • Enstale alam monoksid kabòn (CO) pou evite anpwazònman CO. Asire ke y ap byen fonksyone, epi verifye oswa ranplase batri a lè ou chanje lè ki sou revèy ou yo chak prentan ak chak otòn.
  • Panse pou itilize dèlko pòtab ki fonksyone avèk batri oswa estasyon pano solè pou alimante ti aparèy yo, limyè ak vantilatè.
  • Itilizasyon vantilasyon ak onbraj ka ede kontwole tanperati anndan yo.
  • Aprann plis konsènan etap ou ka itilize pou mentni san danje kalite lè anndan pandan pàn kouran. 

Aprann Plis konsènan Pàn Kouran yo

Siklòn ak Inondasyon

Pandan ouragan ak tanpèt yo, genyen yon ogmantasyon risk pou inondasyon ak imidite anndan. Nan dènye ane sa yo, ouragan te ogmante alafwa nan frekans ak nan gravite. Dlo inondasyon yo kapab genyen anpil danje, ki genyen ladan kontaminan biyolojik ak kontaminan chimik. Aprè yon evènman inondasyon oswa yon evènman ouragan, dlo ki rete ak materyèl ki mouye yo ka vin yon teren ki fètil pou mikwo-òganis, tankou viris, bakteri ak mwazi. Ekspozisyon ak kontaminan sa yo ka lakoz maladi, ka deklantche reyaksyon alèjik epi ka kontinye andomaje materyèl yo pandan lontan aprè inondasyon an. Anplis, ouragan ak inondasyon ka mennen ti bèt nwizib anndan an k ap chèche abri ak manje. Enfestasyon ti bèt nwizib yo ka souvan konbat avèk pestisid ki kapab mennen ekspozisyon ki nwizib si yo pa byen aplike.

Mezi Ou Ka Itilize

  • Netwayaj ki san danje ak netwayaj apwofondi aprè evènman tan ekstrèm yo ak lòt evènman yo enpòtan anpil pou asire sekirite moun ki nan batiman an.
  • Swiv gid EPA a pou netwayaj aprè yon inondasyon pou redwi posiblite pou mwazi grandi, epi pou evite ekspozisyon danjre nan spò mwazi ak nan sèten pwodwi netwayaj ki itilize pandan netwayaj inondasyon yo. Kèk aktivite netwayaj yo genyen ladan:
    • Si ou te evakye, oumenm ak fanmi w ta dwe tann pou re-antre lakay ou jiskaske pwofesyonèl yo di w li sekirize pou fè sa, san okenn danje estriktirèl, elektrik oswa lòt danje.
    • Anvan ou kòmanse aktivite netwayaj yo, kontakte antrepriz ou an epi pran imaj konsènan lakay ou ak zafè pèsonèl ou yo.
    • Mete ekipman pwoteksyon pèsonèl lè w ap netwaye. Mete omwen yon respiratè N-95, linèt pwoteksyon, ak gan pwoteksyon.
    • Netwaye avèk dlo ak yon detèjan. Retire tout mwazi ou ka wè. Seche touswit.
    • Seche lakay ou ak tout bagay ki ladan osi vit ou kapab – nan 24 jiska 48 èdtan si ou kapab.
    • Asire netwayaj mwazi a fini anvan ou tounen al viv nan kay ou an ankò.

Aprann Plis konsènan Ouragan ak Inondasyon

Chalè Ekstrèm

Tanperati nan ete ki pi cho yo te rive plis souvan Ozetazini nan dènye deseni sa yo akoz chanjman klimatik. Evènman chalè ekstrèm yo (vag chalè) yo ta dwe vin pi long, plis souvan, epi pi fò alavni. Epitou tanperati anndan yo ka ogmante byen vit pandan pàn kouran yo, lè sistèm HVAC ak lòt metòd refwadisman yo p ap fonksyone ankò. Lè moun ekspoze ak chalè ekstrèm, yo ka soufri de maladi ki potansyèlman danjre, tankou fatig akoz chalè ak kout chalè. Epitou tanperati ki cho yo ka kontribye nan lanmò akoz kriz kadyak, estwòk, ak lòt fòm maladi kadyo-vaskilè. Estrateji senp ak estrateji dirèk yo ka itilize pou ede anpeche lanmò ak maladi ki lye ak chalè.

Mezi Ou Ka Itilize

  • Itilizasyon estrateji vantilasyon ak onbraj ka ede kontwole tanperati anndan yo.
  • Itilizasyon èkondisyone oswa pase tan nan lye ki genyen lè ki klimatize tankou zòn refwadisman dezinye yo, sant komèsyal ak bibliyotèk.
  • Itilize vantilatè elektrik pòtab pou mete lè cho deyò nan sal yo oswa fè lè ki pi fre antre. Pa dirije sikilasyon vantilatè elektrik pòtab yo vè oumenm lè tanperati sal la pi cho pase 90°F.
  • Rete idrate – bwè dlo regilyèman oswa lòt likid ki pa genyen alkòl.
  • Verifye granmoun aje, moun ki malad, oswa moun ki frajil ki kapab bezwen èd pou reponn ak chalè a.
  • Konnen sentòm ekspozisyon chalè eksesif yo (CDC) ak entèvansyon ki apwopriye.

Aprann Plis Konsènan Chalè Ekstrèm

Lanèj ak Glas

Lanèj ak glas ka mennen kondisyon ki danjre oswa kondisyon anndan ki pa favorab. Yo ka mennen baraj glas ak lòt pwoblèm mwazi akoz lanèj ak glas la k ap fonn, akoz pàn kouran, pèt chalè nan batiman an ak vantilasyon ak pèt sèvis kominikasyon. Epitou lanèj ak glas ka bloke echapman founo yo, sa ki lakoz yon akimilasyon CO ak lòt polyan lè ki danjre anndan an. Konnen fason pou mete oumenm ak lòt pwòch ou yo an sekirite pandan nou anndan an pandan yon tanpèt lanèj ak tanpèt glas.  

Mezi Ou Ka Itilize

  • Prevni anpwazònman CO, pandan w ap enstale alam CO epi pandan w ap verifye yo chak fwa pou asire ke y ap byen fonksyone.
  • Itilize dèlko ak lòt aparèy yo yon fason ki sekirize. Aprann plis sou fason pou Bay Kouran pou Limyè, pou Fè Manje ak pou Chofaj yon Fason Sekirize pandan yon pàn kouran. 
  • Asire w ke akimilasyon nèj yo pa kouvri eksteryè (pawa lateral) fant evakyasyon yo, pa egzanp nan founo a, chofaj dlo a, sechwa, oswa lòt aparèy yo. 
  • Si ou itilize yon chemine oswa yon recho bwa, al gade Aprann Anvan Ou Brile Bwa a - Sa Ou Ka Fè pou jwenn plis enfòmasyon sou Brile Avèk Sajès pou dife ki plis sekirize.
  • Eseye konsève chalè epi kontwole tanperati anndan an.
  • Asire ke tibebe ak moun aje yo rete cho. Verifye zanmi ak vwazen ki aje yo souvan pou asire ke kay yo byen chofe.
  • Konnen siy ak sentòm ipotèmi (CDC) (tanperati kò ki ba yon fason ki anòmal) ak entèvansyon ki apwopriye.
  • Limite posiblite pou mwazi. Kite tout wobinè dlo yo lejèman louvri pou yo ka toujou ap degoute epi kite lè ki cho atenn tiyo yo pou ede anpeche yo eklate. Si ou genyen tiyo ki eklate ak miray oswa tapi ki mouye, aprann sou fason pou prevni mwazi lakay ou pandan netwayaj. 

Aprann Plis Konsènan Lanèj ak Glas

Tranblemanntè

Tranblemanntè ka rive san avètisman epi yo ka lakoz gwo domaj nan batiman yo epi yo kapab pètibe sistèm ki fèt pou pwoteje moun ki anndan an. Batiman ki andomaje, fil kouran ki andomaje, ak fwit kondwit gaz ak fwit kondwit dlo yo se jis kèk danje ou kapab afwonte aprè yon trablemanntè. Lè trablemanntè andomaje batiman yo, ekspozisyon moun ki nan kay la ak kontaminan ki twouve yo nan sèten materyo konstriksyon yo, tankou plon ak amyant, ka ogmante. Fil kouran ki andomaje kapab mennen pàn kouran. Liy gaz ki kase yo vrèman ogmante risk pou genyen dife, eksplozyon, oswa move kalite lè.

Mezi Ou Ka Itilize

Aprann Plis Konsènan Tranblemanntè

Menas pou Pwodwi Chimik, Pwodwi Biyolojik, Radyolojik ak (CBRN) Nikleyè

Menas chimik, biyolojik, radyolojik oswa nikleyè yo (CBRN) kapab rive yon fason natirèl, pa aksidan, oswa entansyonèlman. San konsidere sous la, moun yo nan danje potansyèl lè yo ekspoze ak menas sa yo, kèk nan yo kapab transpòte avèk lè. Lefètke moun pase pifò nan tan yo anndan epi yo repoze sou espas anndan yo pou abri, li enpòtan pou pran konsiderasyon espesifik pandan ijans CBRN yo pou redwi enpak sou moun ki nan batiman an. Sa genyen ladan konsiderasyon pou amenajman ak konsepsyon yon batiman, moun ki nan batiman an, ak konsepsyon sistèm chofaj, vantilasyon, ak èkondisyone (HVAC), operasyon ak antretyen, yo tout ka fè enpak sou pwopagasyon potansyèl menas CBRN ke lè transpòte.

Genyen yon ijans chimik se lè yon pwodwi chimik ki danjre oswa ki toksik libere nan anviwònman an oswa anndan an ki genyen kapasite pou nwi sante moun. Pwodwi chimik yo ka libere san entansyon, tankou liberasyon gaz toksik apati yon eripsyon vòlkan oswa apati yon aksidan endistriyèl, oswa volontèman, tankou nan yon atak tèworis.

Menas biyolojik yo genyen ladan maladi kontajye, ki lakoz pa bakteri ak viris, ki genyen kapasite pou pwopaje epi ki lakoz yon epidemi maladi lakay moun. Anpil bakteri ak viris emèjan epi ke yo konnen genyen kapasite pou lakoz maladi kontajye, men yo chak genyen diferan karakteristik, tankou fason yo pwopaje ak ki gravite maladi yo ka lakoz. Anpil maladi kontajye ka pwopaje avèk jèm ki transpòte nan lè, nan dlo, nan manje, oswa nan tè, oswa lè ensèk oswa bèt yo mòde. Menas biyolojik yo kapab pwopaje yon fason natirèl oswa entansyonèl nan yon atak biyo-tèworis (CDC).

  • Pandemi COVID-19 la, ki lakoz pa nouvo kowonaviris SARS-CoV-2 a, se yon egzanp de yon ensidan ki lakoz pa yon menas biyolojik ki rive yon fason natirèl.
  • Ensidan oswa atak anthrax (CDC) 2001 an se yon egzanp de yon ajan oswa yon menas biyolojik ki libere entansyonèlman.

Nan ka kote bakteri oswa viris yo ka pwopaje nan lè a oswa vin pwopaje nan lè pou distribisyon, li enpòtan pou aplike lòt estrateji pou redwi potansyèl pwopagasyon maladi anndan yo.

Dènyèman, nan yon ijans pou radyasyon (CDC), tankou yon aksidan nan santral nikleyè a, aksidan transpò, eksplozyon bonm sal, (yon melanj eksplozyon ak poud oswa pastiy radyo-aktif), oswa yon eksplozyon nikleyè, yon gran kantite radyasyon kapab libere epi li genyen kapasite pou nwi sante w ak sante fanmi w. Ekspè nan radyasyon yo nan gouvènman an dakò ke, pandan yon ijans pou radyasyon, moun nan zòn ki afekte a ta dwe fèmen sistèm HVAC a si yo pa genyen risk pou sibi domaj ki lye ak chalè. Sa redwi risk ki deja fèb pou materyèl radyo-aktif yo antre nan abri ou an.

Mezi Ou Ka Itilize

  • Vizite Lè Anndan ak Kowonaviris (COVID-19) EPA a pou aprann konsènan kèk nan apwòch ki senp ou ka itilize pou redwi pwopagasyon COVID-19 anndan yo.
  • Vizite paj Sekirite Enteryè ak Anviwònman Anndan an EPA a pou aprann konsènan rekòmandasyon ke mèt batiman ak responsab yo ka aplike kounyeya pou pwoteje anviwònman anndan yo kont liberasyon ajan CBRN yo, ki genyen ladan konsèy pou sistèm filtrasyon ak netwayaj lè, sistèm HVAC, ak konsiderasyon pou etabli plan entèvansyon dijans nan batiman an.

Aprann Plis Konsènan Menas CBRN ki Transpòtè nan Lè

Konsèy Jeneral ak Pratik sou Sekirite

Image of household articles and a list of items for emergency kit

Prepare pou Ijans

  • Prepare yon radyo ki mache avèk batri pou rete enfòme epi prepare w pou afwonte gwo kondisyon tan nan zòn lokal ou an epi genyen aksè nan yon telefòn si ta genyen yon ijans.
  • Si posib, idantifye abri ijans yo alavans. Si lakay ou pa genyen kouran elektrik pandan yon peryòd tan ki long, ou kapab vle fè aranjman pou rete nan yon abri ijans oswa nan yon lòt lye, si posib.
  • Panse pou prepare yon kit materyèl ijans familyal ki genyen ladan kèk bagay esansyèl ou kapab bezwen lè genyen yon katastwòf natirèl.

Kominikasyon an Ijans

  • Koute anons sèvis piblik ajans sante piblik lokal yo (PSA) oswa kominike laprès ki konseye piblik la sou fason pou pwoteje sante w ak fason pou prepare lakay ou si ta genyen yon gwo kondisyon tan oswa lòt tip ijans.

Tounen Antre nan Kay ak Batiman ki Andomaje

Netwayaj epi Jesyon Materyo Konstriksyon yo, Debri, ak Rekonstriksyon

  • Materyo konstriksyon ki andomaje pa evènman an oswa ki pètibe pa yon renovasyon aprè evènman an kapab genyen kontaminan ki nwizib, tankou plon ak amyant.
  • Ou ta dwe fè renovasyon lakay la nan yon fason ki pwoteje mèt kay la ak tout moun ki ladan yo.

Estrateji Jeneral pou Amelyore IAQ a

  • Genyen yon kantite estrateji mèt kay yo ak responsab batiman yo ka itilize pou amelyore IAQ pandan oswa aprè yon evènman ijans ki genyen ladan kontwòl sous, vantilasyon, ak filtrasyon siplemantè ak netwayaj lè.

Lòt Resous Anplis

Information for Individuals with Limited English Proficiency

Contact Us about Information in Languages Other than English
Contact Us to ask a question, provide feedback, or report a problem.
Last updated on May 21, 2024